Jan Roar Leikvoll har denne hausten debutert med romanen Eit Vintereventyr. Her loddast sjeldan besøkte djupner i menneskesinnet. Verdiar som lykke, godskap og omsorg sjåast frå ein så forvrengande synsvinkel at dei står fram i uvanlig klarskap.
Denne boka overraska positivt på mange måtar. Den er skrive i ein nynorsk som dels er høgstemt, dels er forvrengd av dei spesielle omstenda eg-personen lever under. Handlinga går føre seg i ein fangeleir langt mot nord, der referansane til nazistane sine konsentrasjonsleirar dannar ein forståingshorisont, utan at det vert referert til direkte.
Hovudpersonen er ein noko naiv arbeidar i leiren, som jobbar med å grave massegraver, sortere sko og anna rutinearbeid som må gjerast for å halde jula i gang. Han ser "dei sjuke" kome inn porten, og forsvinne or skorsteinane i krematoria, eller i massegravene. Det er oss og dei andre, det er underkasting for overleving, og det er håp om kjærleik i ein pervertert verden. Dette beskriv Leikvold på ein glimrande måte. Hovudpersonen har avvikande lyster, og han ville i ein normal verden vore sperra inne som pedofil. I fangeleiren får ein sympati med han, og ein deler hans frykt for å bli avslørt.
Om ein skal vere litt kritisk, så var det somme tider språket sprakk litt, og illusjonen brista. Eg vende meg aldri til all tarm-praten. Dramaturgisk så bygde det seg opp i første halvdel av boka, men så flata det ut i andre halvdel. Spenninga ligg mykje i om han kjem til å bli oppdaga, samstundes som han gjennomgår ein slags indre erkjenning. Erkjenninga fortset gjennom heile boka, men omtrent litt over halvvegs ser det ikkje ut som om han vil bli tatt. Men dette er ikkje den viktigaste gevinsten av denne boka. Det er hans indre erkjenning i lys av den forvrengande situasjonen han er i.
Neste: Mette Karlsvik - Pol.
Ingen kommentarer:
Legg inn en kommentar